Altijd groot voorstander geweest van Europa, maar de laatste tijd krijg ik steeds meer bedenkingen. In Duitsland hebben ze altijd nog Angela Merkel, wat ook over haar gezegd is, het blijft van grote klasse dat ze zich zo duidelijk heeft uitgesproken over het opnemen van vluchtelingen. In Nederland word ik eerlijk gezegd erg treurig over wat politici zeggen…. In Oost-Europa hoor ik ook veel stemmingmakerij, maar dat is allemaal veel beter te begrijpen dan wat hier in West-Europa gebeurt.
Dan maar weer teruggrijpen op literaire helden… Joseph Conrad. Kunnen we nog wat van leren. Van Poolse ouders, geboren in wat nu Oekraïne is (in de buurt van Berdychiv), daarna in Frankrijk gewoond en gewerkt en uiteindelijk in Engeland terechtgekomen. Na Pools en Frans is Engels zijn derde taal en in die taal staat hij nu bekend als een van de grootste vernieuwers en stilisten. Wat mij betreft veel beter dan Nabokov, een schromelijk overschatte schrijver, maar dat laatste zal veel mensen boos maken. We kennen Conrad natuurlijk van ‘Heart of Darkness’, dat later de belangrijkste motieven zou aandragen voor Francis Ford Coppola’s ‘Apocalypse Now’.
Maar ‘Heart of Darkness’ is onverminderd actueel, over de hooghartigheid van de Europese beschaving. Conrads meesterlijk verwoorde aanklacht (zoals Multatuli) tegen het Europese kolonialisme zouden we ons ter harte moeten nemen. Laten we luisteren naar Marlow (Conrads alter ego in het boek) als hij beschrijft hoe we tekort schieten en huiveren bij het beeld van de ontspoorde Kurtz, gevangen in zijn raciale waanideeën. Een hypnotiserende en huiveringwekkende novelle met een onverminderde zeggingskracht.
